Zakładowa Społeczna Inspekcja Pracy – Uprawnienia i zasady postępowania SIP.
Społeczna Inspekcja Pracy
Łukasz Mucha
Oddziałowy Koordynator Społecznej Inspekcji Pracy ZNP w Słupsku
(kadencja 2019-2024)
Społeczna Inspekcja Pracy to służba kontroli powoływana przez pracowników i związki zawodowe, jest również przez nich kontrolowana. Zakładowego sip można powołać także tam, gdzie nie funkcjonuje ognisko ZNP – wystarczy zwrócić się do Oddziału ZNP w celu zainicjowania procedury wyborczej.
Społeczna Inspekcja Pracy to same korzyści!
Społeczna inspekcja pracy zapewni, by Twoja szkoła funkcjonowała zgodnie z prawem i bezpiecznie!
Ustawa o społecznej inspekcji pracy
Zadania zsip w czasie zagrożenia epidemicznego
Zadania zakładowego społecznego inspektora pracy (zsip), jakie ma do spełnienia w szkole i placówce oświatowej, wynikają z jego prawa do kontroli stanu i stopnia zabezpieczenia przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy wszystkich pracowników oraz zagadnień związanych ze stosunkiem pracy tych pracowników. W związku z tym zsip powinien w swoich planach kontrolnych uwzględnić poniższą tematykę wynikającą z zagrożenia epidemicznego.
Tematyka uwzględnia te zagadnienia, które są niezbędne w przygotowaniu placówki do wymogów związanych z pandemią przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa pracowników. Zakres tych działań prowadzonych przez zsip będzie również wynikał ze sposobu prowadzenia zajęć w szkołach i placówkach oświatowych.
Rola_zsip_w_okresie_zagrozenia_epidemicznego
Wytyczne do działalności społecznych inspektorów pracy
SIP ma prawo wstępu w każdym czasie do pomieszczeń i urządzeń zakładu pracy dla wykonania swych zadań kontrolnych z zakresu technicznego bezpieczeństwa pracy i prawnej ochrony pracy.
Ponadto SIP ma wiele uprawnień o różnym charakterze prawnym, do których możemy zaliczyć:
- Prawo żądania informacji oraz okazywania dokumentów niezbędnych dla wykonania funkcji kontrolnych,
- Prawo informowania pracodawcy o faktach nieprzestrzegania przepisów bhp i prawa pracy,
- Prawo występowania o natychmiastowe usunięcie bezpośrednich zagrożeń dla zdrowia i życia pracowników,
- Prawo wydawania zaleceń,
- Prawo wpisywania uwag,
- Prawo wnioskowania o przeprowadzenie kontroli do PIP,
- Prawo uczestniczenia w kontrolach przeprowadzanych na terenie zakładu,
- Prawo opiniowania projektów planów poprawy warunków pracy.
Początek pracy w placówce po zakończonej przerwie feryjnej powinien powodować przegląd warunków pracy w tej placówce. Zachęcając SIP do dokonania takiego przeglądu w tym miejscu pragnę przypomnieć zakres działania SIP, który również kieruję do SIPowców z placówek nieferyjnych. Działalność Społecznej Inspekcji Pracy ma na celu kontrolę przestrzegania obowiązujących przepisów pracowniczego prawa pracy oraz troskę o systematyczną poprawę warunków pracy i bezpieczeństwa oraz higieny pracy w szkołach i placówkach oświaty i wychowania.
Do podstawowych zadań SIP zaliczyć należy następujące działania ;
W zakresie prawnej ochrony pracy;
- realizację uprawnień nauczycieli wynikających z Ustawy Karta Nauczyciela – w szczególności dotyczących płac, awansu zawodowego, uprawnień socjalnych, zdrowotnych, a także wynikających z regulaminów i innych przepisów prawnych.
- realizację uprawnień pracowników administracji i obsługi wynikających z Ustawy Kodeks Pracy, układów zbiorowych pracy, regulaminów pracy, regulaminów wynagradzania pracowników samorządowych.
- ustalenie i realizacja zakładowych norm odzieży roboczej oraz sprzętu ochron osobistych.
- wypłaty świadczeń pieniężnych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
W zakresie higieny pracy;
- zapewnienie pracownikom zgodnie z obowiązującymi przepisami: szatni, pomieszczeń do spożywania posiłków, urządzeń higieniczno sanitarnych.
- przestrzeganie norm higienicznych dotyczących czynników szkodliwych dla zdrowia: zapylenie, hałas, wibracja, oświetlenie, temperatura pomieszczeń.
- wydawanie przysługujących na określonych stanowiskach pracy środków odżywczych, napojów i środków higieny.
- poddawanie pracowników obowiązującym badaniom profilaktycznym
W zakresie techniki bezpieczeństwa pracy – w szczególności należy kontrolować:
- wyposażenie maszyn i urządzeń – części wirujących – w osłony.
- stan urządzeń elektrycznych i skuteczność działania ochron przeciwporażeniowych.
- wyposażenie pracowników w sprawny sprzęt ochron osobistych na stanowiskach wymagających takiego wyposażenia.
- sprawność instalacji odgromowej, sprawność i bezpieczeństwo urządzeń sportowych w salach gimnastycznych oraz na zewnątrz budynków szkolnych.
- zabezpieczenie i sprawność urządzeń przeciwpożarowych,
- warunki i bezpieczeństwo w kotłowniach szkolnych oraz uprawnienia palaczy bądź konserwatorów kotłowni.
- kontrola stanu technicznego budynku i instalacji.
W wyniku realizacji podanych wyżej zadań mogą pojawić się uchybienia. Miejsce, rodzaj stwierdzonego uchybienia oraz termin dokonania spostrzeżenia, SIP odnotowuje w Księdze Zaleceń i Uwag, za której posiadanie odpowiedzialny jest pracodawca i która powinna być dostępna organom nadzoru i kontroli, zakładowym organizacjom związkowym oraz Państwowej Inspekcji Pracy.